Wat met de Jezus-spot?

Je kon er de afgelopen dagen niet naast kijken: de reclamespot voor Plug TV. De woordvoerder van de katholieke bisschoppenconferentie had op 12 september zijn beklag gedaan bij de Jury voor Ethische Reclame. Maar vrijdag maakte de Jury haar besluit bekend: het spotje is een kwestie van ‘goede smaak’, en mag verder uitgezonden worden. Mijn smaak is het alvast niet.

In de spot verricht een mollige hippiefiguur (die Jezus moet voorstellen) wonderen om zijn eigen plezier te vergroten: een fles whisky toveren, jongedames er schaarsgekleed laten bijlopen. Op het einde van de spot wordt de hippie in de hemel berispt voor zoveel puberaal gedrag.

Doen de bisschoppen flauw, zoals hier en daar de teneur is? Neen: ze kunnen 'best tegen een grapje', laten ze weten, ‘over bijvoorbeeld nonnen of priesters’, maar ze vinden dat de commercial een grens overschrijdt. 'Om Jezus te zien afgebeeld als een puberale nietsnut, gaat voorbij aan de grenzen van respectabiliteit', heet het.

Een paar dingen worden duidelijk of duidelijker in de verf gezet:
1. We leven in een post-christelijk tijdperk. De kerk of de christenen hebben het niet meer voor het zeggen. In onze maatschappij regeren andere waarden en heerst een andere ethiek; van de kerk wordt eigenlijk verwacht dat ze stilzwijgend toeziet.
2. De rol van de gelovigen is vandaag anders. Niet meer regels opleggen, maar bijdragen tot het goede en opkomen voor wat mooi, waardevol en rechtvaardig is. M.a.w.: het zout zijn in een soms smakeloos geheel.
3. Ook die nieuwe rol wordt niet altijd in dank afgenomen, zo blijkt uit de wat ironiserende toon in de media.
4. Het christelijke geloof is anders dan de islam, als we de vergelijking maken met de commotie rond de Mohammed-karikaturen. Het verzet rond de Jezus-reclamespot werd op een positieve manier geuit. De kerk schreeuwt geen moord en brand en dreigt niet met hel en verdoemenis. Het sluit aan bij hoe Jezus zelf was tijdens zijn leven op aarde. Het koninkrijk Gods krijgt vandaag gestalte wanneer harten op een positieve manier gewonnen worden voor Christus. Niet door geweld maar door liefde.

Voor de makers is de campagne voor Plug TV uiteindelijk geslaagd. Er wordt over gesproken en geschreven, en daar is het in de reclame uiteindelijk ook om te doen.

De gelovige voelt pijn, omwille van het verwrongen Godsbeeld dat in de spot naar voren komt – ook al is het humoristisch bedoeld. Als je gaat zien hoe God in werkelijkheid is, haal je het niet in je hoofd om Hem als een puber voor te stellen.
Hebben de makers van het reclamefilmpje mij dan persoonlijk gekwetst? Nee: de Jezus die ik ken, is in de spot niet afgebeeld, alleen maar een slechte karikatuur.

Tot slot: heeft de Jury voor Ethische Reclame gelijk? Als je het vanuit haar standpunt bekijkt wel. Meer nog: als Jezus niet meer is dan een losgeslagen hippie in de hemel, dan bestaat er zelfs geen goede of slechte smaak meer. Dan mag iedereen voortaan doen wat hij wil, want niemand kan bepalen wat er goed of verkeerd is, wat er smaakvol is en wat niet. Absolute waarden zijn er dan niet meer. Wie praat er dus nog over ethiek? Dat de Jury dat maar eens op de agenda zet bij een volgende vergadering.