dinsdag 13 januari 2015

'Toen stond Paulus op, wenkte met de hand en zei: Israëlitische mannen en u die God vreest, luister' (Hd. 13)


Genesis 14; Matteüs 13; Nehemia 3; Handelingen 13

Het is altijd de moeite waard om ons af te vragen waarom de samenvatting van een specifieke toespraak in Handelingen is opgenomen. Soms is het antwoord onmiddellijk duidelijk, althans gedeeltelijk.

Zoals bijvoorbeeld Petrus’ toespraak op de Pinksterdag, vermeld in Handelingen 2: wat hiervan ook de bijzondere kenmerken zijn, dit is toch vooral de eerste christelijke evangeliserende prediking van na de opstanding, de eerste christelijke preek nadat de Heilige Geest is neergedaald.

De toespraak die Paulus houdt in Pisidisch Antiochië (Handelingen 13:13-52) heeft veel interessante kenmerken die helpen uitleggen waarom Lukas die heeft opgetekend:

(1) De preek wordt gegeven in een synagoge, en dus voor mensen die Paulus ziet als Bijbels geletterd – Joden, proselieten, godvrezenden. Hij moet de basisbegrippen niet op dezelfde manier uitleggen als voor de Atheners, die op het vlak van de Bijbel ongeletterd zijn (Handelingen 17).

(2) Als hij predikt voor de bijbels geletterden, begint Paulus met een selectieve opsomming uit de geschiedenis van Israël – blijkbaar een standaardaanpak in bepaalde christelijke prediking, want Stefanus doet hetzelfde (Handelingen 7).

(3) Nog belangrijker, deze selectieve geschiedenis voert in de richting van een bepaald punt dat hij wil maken: God had beloofd dat er een koning zou komen in de Davidische lijn. Dit biedt Paulus de basis van waaruit hij voortspringt naar het christelijk getuigenis: de Messias, die Davidische koning, is gekomen, en zijn naam is Jezus.

(4) Met deze gedachtegang en voor deze bijbels ongeletterde menigte, wijdt Paulus een gedeelte van zijn toespraak aan de uitleg van specifieke teksten, precies om zijn belangrijkste punten aan te tonen.

(5) Paulus maakt duidelijk dat het doel en de focus van Christus’ komst bestaat uit de vergeving van zonden. Hij vergelijkt en contrasteert de aard en reikwijdte van die vergeving met hetgeen waarin de Wet van Mozes voorziet. Paulus is geïnteresseerd in de heilshistorische ontwikkelingen die hebben plaatsgevonden met de komst van de Messias (13:39). In de redding die Paulus aankondigt is verder een cruciale rol weggelegd voor de rechtvaardiging.

(6) De volgende verzen (13:42-52) leggen uit hoe Paulus’ populariteit jaloezie opwekt, die uitmondt in diverse zaken – inclusief Paulus’ wegtrekken uit de synagoge naar de bredere heidense gemeenschap. Dit is een concrete manifestatie van wat Paulus’ evangeliserende dienstwerk karakteriseert in elke nieuwe plaats die hij bezoekt: hij begint met Joden en iedereen die is bijeengekomen in de synagoge – een kwestie van theologische overtuiging voor hem; maar uiteindelijk wendt hij zich, of wordt hij verplicht zich te wenden, tot de bijbels ongeletterde heidenen – voor hem een kwestie van roeping, want hij weet dat hij is geroepen om de apostel te zijn voor de heidenen (Gal. 2:8).

(7) Net als bij andere gelegenheden veroorzaakt Paulus’ prediking zowel een rel als een opwekking.


Eigen vertaling van de overdenking bij 13 januari uit 'For the Love of God - Volume 2'. Dit is een dagboek door D.A. Carson, uitgegeven in 1999 door Crossway Books. Volumes van het dagboek kunnen in het Engels online gevolgd worden via de blog For the Love of God (The Gospel Coalition). For the Love of God volume II is beschikbaar in pdf-formaat voor gratis download via deze link naar For the Love of God Volume II. Met toestemming overgenomen van Crossway, de uitgeverstak van Good News Publishers, Wheaton, IL 60187, www.crossway.org Rechten Nederlandse vertaling: Jan Leplae – Niets van deze vertaling mag overgenomen worden zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten