Genesis 37; Markus 7; Job 3; Romeinen 7Veel mensen uit protestantse kring staan wantrouwig tegenover ‘tradities’. In de populaire polemiek hebben protestanten de rooms-katholieken vaak afgeschilderd als mensen die de Bijbel omarmen plus tradities, terwijl wijzelf dan gewoon aan de Bijbel vasthouden. Diverse zaken vragen om verduidelijking voor we goed kunnen begrijpen wat Markus 7 over tradities zegt.
De eerste is een historische opmerking. Er is heel sterk bewijs dat de rooms-katholieke kerk tot aan de reformatie het scherp omlijnde verschil nog niet had geformuleerd dat opgeld deed na de reformatie.
Zelfs toen de katholieke kerk op de proppen kwam met behoorlijk vernieuwende leerstellingen, deed ze verwoede pogingen om die leer toch op een bepaalde manier met de Schrift te verbinden, soms via een reeks gevolgtrekkingen.
Maar geconfronteerd met het 'Sola Scriptura' (‘alleen de Schrift’) van de reformatie, pleitte de katholieke kerk voor een visie op openbaring die benadrukte dat de waarheid in bewaring was gegeven aan de kerk zelf. Deel daarvan werd dan gevormd door de weergave die we vinden in de heilige Schrift zelf, en een ander deel lag in andere tradities die de kerk bewaakte en doorgaf. In dergelijke formulering wordt traditie boven de Schrift gesteld als iets bijkomend.
Dit brengt ons bij de tweede opmerking, een die de tekst van het Nieuwe Testament raakt. Hier zie je hoe het woord 'traditie' [overlevering, JL] of 'tradities' ofwel in een positieve of een negatieve betekenis wordt gebruikt.
Het woord 'traditie' verwijst eenvoudigweg naar hetgeen wordt overgeleverd. Als hetgeen wordt overgeleverd ‘apostolische leer’ is, dan zijn tradities een zeer goede zaak (bijv. 1 Kor. 11:2); als hetgeen wordt overgeleverd conflicteert met wat God zegt, dan zijn 'tradities' niet nuttig en zelfs gevaarlijk (zoals hier in Markus 7).
Dit onderscheid tussen verschillende soorten 'traditie' is niet hetzelfde als wat vandaag meestal wordt gemaakt. We onderscheiden tradities die intrinsiek neutraal zijn maar niettemin behulpzaam in het bouwen van gezinnen of gemeenschappen – familietradities of interessante culturele of kerkelijke tradities – en daarnaast de tradities die repressief zijn, restrictief of verstikkend.
Kortom, we maken onderscheid op basis van het sociale effect van tradities, niet op basis van hun waarheidsgehalte. Maar in het Nieuwe Testament worden tradities niet geprezen of bekritiseerd op basis van hun sociale functie, maar in het licht van hun conformiteit aan of afwijken van het Woord van God.
Hier in Markus 7:3 zijn de tradities die Jezus veroordeelt, deze die mensen toelaten te omzeilen wat de Schrift duidelijk zegt.
Ten derde moeten we erkennen dat belijdende evangelicalen die in naam traditie schuwen ook soms tradities omarmen die feitelijk het Woord van God aan banden leggen.
Dit kunnen traditionele uitleggingen van de Schrift zijn, of traditionele kerkelijke praktijken, of traditionele gedragsvormen die in onze kringen worden ‘toegestaan’ maar ver af staan van de heilige Schrift. In elk geval vereist trouw aan Christus dat we hervormd worden door het Woord van God.
Eigen vertaling van de overdenking bij 4 februari uit 'For the Love of God - Volume 1'. Dit is een dagboek door D.A. Carson, uitgegeven in 1998 door Crossway Books. Volumes van het dagboek kunnen in het Engels online gevolgd worden via de blog For the Love of God (The Gospel Coalition). For the Love of God volume I is beschikbaar in pdf-formaat voor gratis download via deze link naar For the Love of God Volume I. Met toestemming overgenomen van Crossway, de uitgeverstak van Good News Publishers, Wheaton, IL 60187, www.crossway.org Rechten Nederlandse vertaling: Jan Leplae – Niets van deze vertaling mag overgenomen worden zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten