Geen andere held dan God (Ex. 2)

Exodus 2, Lukas 5, Job 19, 1 Korinthiërs 6

In de meest cruciale gebeurtenissen uit de heilsgeschiedenis gaat God tot het uiterste om te verzekeren dat niemand eenvoudig zou concluderen dat die gebeurtenissen zich voordeden door menselijke volharding of wijsheid. Ze kwamen tot stand door God zelf – op zijn tijd, volgens zijn plan, met zijn middelen, tot zijn heerlijkheid – maar in interactie met zijn volk. Het is allemaal terug te vinden in Exodus 2:11-25.

Het verslag is kort. Het vertelt ons niet hoe de moeder van Mozes erin slaagde om in hem een diep gevoel van eenheid met zijn eigen volk te bewerken voor hij opgevoed werd aan het koninklijk hof. Mogelijk genoot hij verder contact met zijn natuurlijke moeder; mogelijk verdiepte hij zich als jongeman in zijn verleden en onderzocht hij nauwgezet de toestand en onderwerping van zijn eigen volk. We maken kennis met Mozes wanneer hij al zo betrokken is met de Israëlieten in slavernij dat hij bereid is een brute Egyptische opzichter te vermoorden. Wanneer hij ontdekt dat de moord die hij beging algemeen bekend wordt, moet hij vluchten voor zijn leven.

Toch kun je niet anders dan nadenken over de plaats van deze episode in de verhaallijn die leidt tot Mozes’ leiderschap in de uittocht een paar tientallen jaren later. Door Gods eigen oordeelsdaden zouden veel Egyptenaren dan omkomen. Dus waarom gebruikt God Mozes niet nu hij nog een jongeman is, vol vuur en verlangen om te dienen en zijn volk te bevrijden?

Het is gewoon Gods manier van doen niet, zijn weg niet. God wil Mozes zachtmoedigheid en nederigheid leren, hem leren vertrouwen op Gods krachtige en wonderlijke ingrijpen, op Gods timing leren wachten. Hij handelt op dusdanige manier dat niemand zal kunnen zeggen dat Mozes de ware held is, de grote visionair. Wanneer hij tachtig is, wil Mozes de Heer niet meer op die manier dienen. Hij is niet langer een idealistische, vurige visionair. Hij is een oude man die door God bijna moet overgehaald worden (Ex. 3) en zelfs bedreigd (Ex. 4:14) vooraleer hij gehoorzaamt. Er is daarom geen andere held dan God, en geen eer behalve voor God.

Het hoofdstuk eindigt met vermelding van het volgende: ' de Israëlieten zuchtten nog steeds onder de slavernij en schreeuwden het uit, zodat hun hulpgeroep over de slavernij omhoog steeg tot God. En God hoorde hun klacht en God gedacht aan zijn verbond met Abraham’ (2:23-24). Dit betekent niet dat God zijn verbond vergeten was. We zagen reeds dat God Jakob expliciet opdroeg naar Egypte te gaan en voorzegde dat God op een dag zijn verbondsplannen zou uitvoeren. Dezelfde God die soeverein deze zaken regelt en plechtig voorzegt wat Hij zal doen, kiest ervoor om de vervulling van deze beloften tot stand te brengen door de persoonlijke interactie met zijn verbondsvolk in hun nood, terwijl Hij hun roep beantwoordt.


Eigen vertaling van de overdenking bij 19 februari uit 'For the Love of God - Volume 1'. Dit is een dagboek door D.A. Carson, uitgegeven bij IVP in 1998. Dit dagboek kan in het Engels online gevolgd worden via de blog For the Love of God (The Gospel Coalition) of is beschikbaar in pdf-formaat voor gratis download via deze link naar For the Love of God Volume I.