Wie niet bij de leer van Christus blijft maar verder wil gaan, heeft God niet (2 Joh.)

Numeri 36; Psalm 80; Jesaja 28; 2 Johannes

Zelfs al lees je 2 Johannes maar diagonaal door, dan zie je dat de achtergrond voor deze korte brief in bepaalde mate overlapt met de achtergrond voor 1 Johannes. In beide brieven is er een waarheidsvraag verbonden met de identiteit van Jezus Christus.

‘Want er zijn vele misleiders uitgegaan in de wereld, die de komst van Jezus Christus in het vlees niet belijden’ (2 Johannes 7). Die specifieke misleiders ontkenden Jezus Christus als gekomen ‘in het vlees’ – wat, indien we het parafraserend uitleggen, betekent dat ze ontkenden dat Jezus de Christus was die gekomen was in het vlees. Ze voerden een verschil in tussen de vlees-en-bloed Jezus en de ‘Christus’ die op Hem was gekomen.

Op die manier ontkenden ze de essentiële eenheid van Jezus Christus, de God/mens, degene die tegelijk Zoon van God was en mens. Er waren veel droevige implicaties.

De redenen voor deze leerstellige dwaling waren te vinden in de algemene culturele druk. Het kan volstaan te zeggen dat deze ‘misleiders’, deze ‘dwaalleraren’ zoals sommigen hen noemden, zichzelf zagen als denkers die hun tijd vooruit waren, als progressieven.

Ze beschouwden zichzelf niet als mensen die het christelijk geloof evalueerden en ervoor kozen om bepaalde grondwaarheden te ontkennen, terwijl ze daar naar believen uit kozen vanuit een bepaald obscuur principe.

Veeleer zagen ze zichzelf als mensen die voorzagen in een waarachtige en progressieve interpretatie van het geheel, tegenover de conservatieven en traditionalisten die de cultuur werkelijk niet begrepen.

Dit is waarom Johannes, sterk ironisch, over hen spreekt als mensen die voorop lopen op de waarheid: ‘Een ieder, die verder gaat en niet blijft in de leer van Christus, heeft God niet; wie in die leer blijft, deze heeft zowel de Vader als de Zoon’ (vers 9).

Johannes’ standpunt is heel erg te vergelijken met de oude voorganger die een bepaalde nieuwerwetse leerstelling hoort en zijn opinie geeft:

You say I am not with it.
My friend, I do not doubt it.
But when I see what I’m not with,
I’d rather be without it.

(Vrij vertaald: Je zegt dat ik niet mee ben. Mijn vriend, ik trek het niet in twijfel. Maar wanneer ik zie waarmee ik niet mee ben, dan verkies ik toch maar zonder te blijven.)

Waar het om gaat, natuurlijk, is niet of je ‘progressief’ bent of niet, of een ‘traditionalist’ of niet: je kunt een progressieveling zijn op een goede of een verkeerde manier, en een traditionalist op een goede of verkeerde manier.

Dergelijke etiketten zijn op zichzelf vaak manipulatief en brengen zelden helderheid in complexe zaken. De kwestie waar het echt om gaat is of je wel of niet vasthoudt aan het apostolisch evangelie, of je wel of niet voortgaat in de leer van Christus. Dit is de blijvende test.

Welke hedendaagse bewegingen slagen niet voor deze proef, ofwel omdat ze ‘voorop’ lopen op het evangelie in hun verlangen om hedendaags te zijn of omdat ze vastgeroest zijn in tradities die het evangelie aan de leiband leggen?


Eigen vertaling van de overdenking bij 27 mei uit 'For the Love of God - Volume 2'. Dit is een dagboek door D.A. Carson, uitgegeven in 1999 door Crossway Books. Volumes van het dagboek kunnen in het Engels online gevolgd worden via de blog For the Love of God (The Gospel Coalition). For the Love of God volume II is beschikbaar in pdf-formaat voor gratis download via deze link naar For the Love of God Volume II. Met toestemming overgenomen van Crossway, de uitgeverstak van Good News Publishers, Wheaton, IL 60187, www.crossway.org Rechten Nederlandse vertaling: Jan Leplae – Niets van deze vertaling mag overgenomen worden zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming.