Leviticus 4; Psalmen 1-2; Spreuken 19; Kolossenzen 2In een eerdere fase werkte ik doorheen Spreuken en deelde de meeste van de individuele spreuken in volgens thema. Sommige ervan pasten in meer dan één thema.
Ik merkte op dat er een nadeel verbonden was aan deze aanpak: ik zou de thematische verbanden verliezen in bepaalde grote blokken materiaal. Maar er was nog altijd een voordeel ook. In een oogopslag zou ik alles zien van wat Spreuken te zeggen heeft over armoede, bijvoorbeeld, of over het gezin, of over het spreken van de mens.
Een van de thema’s die aldus verhelderd worden, is Gods soevereiniteit, uitgewerkt in soms mysterieuze voorzienigheid. In dit hoofdstuk is er één vers over dit thema: ‘Vele zijn de overleggingen in het hart des mensen, maar de raad des HEREN, die zal bestaan’ (Spreuken 19:21).
Op zichzelf zou dit natuurlijk ook niets meer kunnen betekenen dan dat de Heer zich een uitstekend schaker toont! Maar dit vers is verbonden met een belangrijke reeks Schriftgedeeltes (bijv. 20:24), die vereisen dat we er dieper over nadenken dan dat.
Bijvoorbeeld:
(1) ‘De HERE heeft alles gemaakt voor zijn doel, ja, zelfs de goddeloze voor de dag des kwaads’ (16:4). We mogen niet proberen om aan de reikwijdte van deze uitspraak af te doen. Dit is geen dualistisch universum waarin twee autonome principes werkzaam zijn, een goede en een slechte.
Hoewel er een basisverschil is tussen goed en kwaad, regeert toch Gods soevereiniteit, via welke mysterieuze wegen ook, zodat zelfs de goddeloze Gods plannen dient – zeker zijn plannen met betrekking tot oordeel. Paulus denkt na over hetzelfde thema (Rom. 9:22).
(2) ‘Het hart des mensen overdenkt zijn weg, maar de HERE bestiert zijn gang’ (16:9). Mensen zijn verantwoordelijk voor wat ze kiezen en wat ze doen; het volledige boek Spreuken handhaaft dit perspectief, want anders zouden de fundamentale diepe kloven tussen wijsheid en dwaasheid, tussen goed en kwaad, tussen vreze des Heren en verwaande arrogantie, niet kunnen gehandhaafd worden.
Maar tegelijkertijd kan een gewoon mens zelfs met alle mogelijke machinaties ter wereld niet ontsnappen aan het bereik van de goddelijke soevereiniteit. Elders wordt ons gezegd, ‘Het hart van de koning is in de hand des HEREN als waterbeken, Hij leidt het overal heen, waar het Hem behaagt’ (21:1).
(3) Het lot wordt in de schoot geworpen, maar elke beslissing daarvan is van de HERE’ (16:33). Dit is een beetje als zeggen dat je de dobbelsteen zo vaak mag gooien als je wilt, maar de cijfers die als resultaat naar boven komen zijn bepaald door de Almachtige.
Dit is de reden waarom christenen gesproken hebben over ‘het mysterie van de voorzienigheid’. Je kunt de morele kwaliteit van een gebeurtenis niet afmeten aan het loutere feit dat de gebeurtenis zich voordoet, aangezien Gods voorzienigheid zowel regeert over de goede als de boze, over elk cijfer dat uit de bus komt.
Voor moreel onderscheid, heb je Gods eigen uitspraken, zijn woorden, zijn wet nodig.
Eigen vertaling van de overdenking bij 1 april uit 'For the Love of God - Volume 2'. Dit is een dagboek door D.A. Carson, uitgegeven in 1999 door Crossway Books. Volumes van het dagboek kunnen in het Engels online gevolgd worden via de blog For the Love of God (The Gospel Coalition). For the Love of God volume II is beschikbaar in pdf-formaat voor gratis download via deze link naar For the Love of God Volume II. Met toestemming overgenomen van Crossway, de uitgeverstak van Good News Publishers, Wheaton, IL 60187, www.crossway.org Rechten Nederlandse vertaling: Jan Leplae – Niets van deze vertaling mag overgenomen worden zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten