Tot hier en niet verder (Richteren 20)

Richteren 20, Handelingen 24, Jeremia 34, Psalmen 5-6

Misschien had je verwacht dat alleen de schuldigen achternagezeten en omgebracht zouden worden (Richteren 20). Maar de Leviet steekt het hele volk aan (zonder natuurlijk zijn eigen schandelijke gedrag te vermelden). Voor zover we uit onze verslagen kunnen opmaken, biedt Gibea niet aan om de misdadigers over te leveren. Hadden ze dit gedaan, was de zaak ten einde geweest. Ook bieden de familiehoofden van Benjamin niet aan om tussen te komen en ervoor te zorgen dat recht geschiedt.

In plaats daarvan sluiten ze de rangen en staan ze klaar om aanvallers af te weren, waarbij ze ongetwijfeld verwachten dat de rest van het volk niet bereid zal zijn om een te hoge prijs te betalen om een paar verkrachters gevangen te kunnen nemen in een tijd waarin het hele volk in geweld is afgegleden.

De rest van de stammen hebben op hun beurt het schuim op de mond maar handelen ook dwaas. In plaats van zich gezamenlijk in de strijd te begeven, beslissen ze aanvankelijk om de troepen maar met een stam tegelijk te sturen.

Wanneer ons verteld wordt dat de Israëlieten God raadpleegden welke stam eerst moet gaan, betekent dit waarschijnlijk dat ze de Urim-en-Tumimprocedure afhandelden met een priester van het heiligdom. De Israëlieten verliezen tweeëntwintigduizend mannen op de eerste dag (20:21), en achttienduizend op de volgende dag(20:25).

Uiteindelijk belooft de Heere dat Hij Gibea en de Benjaminieten waarlijk zal overleveren in handen van de rest van de Israëlieten (20:28). De derde dag zetten de Israëlieten een valstrik op, en eindelijk kunnen ze overwinnen. Grote aantallen Benjaminieten komen om.

Dit is het soort dingen dat gebeurt wanneer de regels van de rechtsstaat vervagen, wanneer mensen beginnen te handelen uit trouw aan de stam en niet uit principes, wanneer wraak het overneemt van gerechtigheid, wanneer bijgelovige vendetta’s in de plaats komen van rechtbanken, wanneer broeders niet langer het gezamenlijk erfgoed van aanbidding en waarden delen, wanneer geregeerd wordt door vrees en niet door toestemming van wie geregeerd wordt.

Er is geen logisch eindpunt. Het kan een regionaal conflict veroorzaken, het kan het vuur in de pan jagen in Bosnië, het kan de start zijn van een wereldoorlog. Het is het spul van dictators en krijgsheren, het smeermiddel voor bendes en geweld.
De droevige realiteit is dat elke cultuur hiertoe in staat is. De oude Israëlieten zinken niet in dit moeras omdat ze slechter zijn dan alle anderen, maar omdat ze typerend zijn voor alle anderen.

Een maatschappij die niet langer samenhangt, of het nu is op het vlak van religie, gezamenlijk wereldbeeld, of minstens afgesproken en gerespecteerde procedures, is op weg naar geweld en anarchie, die vroeg of laat de beste voedingsbodem vormt voor het geordend antwoord van tirannen – macht die autoriteit krijgt via het zwaard en het geweer.

Dit is hoe seculiere historici het zien. Wij zien dit ook allemaal, en herkennen achter het bloed en het kwaad de rechtvaardige hand van God, die duidelijk maakt: ‘Tot hier zul je gaan, en niet verder’.


Eigen vertaling van de overdenking bij 6 augustus uit 'For the Love of God - Volume 1'. Dit is een dagboek door D.A. Carson, uitgegeven bij IVP in 1998 (rechten liggen bij Crossway). Het dagboek kan in het Engels online gevolgd worden via de blog For the Love of God (The Gospel Coalition) of is beschikbaar in pdf-formaat voor gratis download via deze link naar For the Love of God Volume I. Met toestemming overgenomen van Crossway, de uitgeverstak van Good News Publishers, Wheaton, IL 60187, www.crossway.org