'U bent ontrouw geweest, u bent met uitheemse vrouwen getrouwd' (Ezr. 10)

Genesis 11; Matteüs 10; Ezra 10; Handelingen 10

Algemeen gesproken wordt Ezra 10 op twee verschillende manieren begrepen:

Volgens de eerste visie is hetgeen er plaatsvindt verwant aan een opwekking. Ezra’s tranen en gebed blijken zo aangrijpend dat de leiders van de gemeenschap, hoewel ook zij in een slecht daglicht kwamen door deze gemengde huwelijken, een verbond aangaan om te scheiden van hun heidense vrouwen en hen naar hun eigen volk terug te sturen, samen met alle kinderen die uit deze huwelijken zijn voortgekomen.

Zij die het niet eens zijn met deze beslissing zullen uit de gemeenschap van de ballingen worden uitgesloten (10:8), om in het vervolg behandeld te worden alsof ze zelf vreemdelingen zijn. De nodige raden worden opgericht en het werk gaat van start.

Dit is opmerkelijk moedig, een zeker teken van Gods zegen, een duidelijk bewijs dat deze mensen God zelfs meer liefhebben dan ze hun eigen gezinnen liefhebben. De zuiverheid van de gemeenschap van na de ballingschap wordt gehandhaafd, en de toorn van God afgewend.

De les is dan dat je radicaal met zonde moet afrekenen.

Volgens de tweede visie, en hoewel Ezra’s gebed (Ezra 9) volledig terecht is, zijn de stappen die eruit voortvloeien vrijwel allemaal slecht. Het huwelijk is uiteindelijk een instelling van bij de schepping.

In elk geval kun je niet simpelweg een huwelijk ongedaan maken; verbiedt de Wet huwelijken met een heiden, net zo goed verbiedt ze gemakkelijke echtscheiding. Wat met al die kinderen? Moeten ze dan verbannen worden naar hun heidense grootouders, zonder enige toegang tot de verbondsgemeenschap en de ene God van de hele aarde – dan nog niet gesproken van de psychologische schade die ongetwijfeld bij hen wordt aangericht?

Konden in de plaats geen andere stappen gezet worden? Zo hadden bijvoorbeeld alle verdere gemengde huwelijken kunnen verboden worden en nauwgezet worden voorkomen, met als sanctie de uitsluiting uit de vergadering. Priesters die gemengde huwelijken waren aangegaan konden uit hun priesterlijke rechten en taken ontheven worden. Het brede berouw dat wordt vertoond kon gekanaliseerd worden in trouwe studie van de Wet, vooral door deze gemengde gezinnen. Welke sanctie is er voor een dergelijke onmenselijke actie als in dit hoofdstuk?

Strikt gesproken biedt de tekst geen uitsluitsel over welk van deze twee de juiste interpretatie is, hoewel de eerste van de twee iets natuurlijker lijkt binnen de lijn van het boek. Maar is het natuurlijker binnen de lijn van de volledige canon of van de Oudtestamentische canon?

Zonder de kwestie te willen uit de weg gaan, vermoed ik dat beide visies in grote lijnen correct zijn. Er is iets nobels en moedigs aan de actie die ondernomen wordt; maar er is ook iets harteloos en reductionistisch aan.

Je krijgt het vermoeden dat dit een van de gemengde resultaten is waar de Bijbel eerlijk gezegd vol van staat, zoals het verslag van Gideon, of van Jefta, of van Simson. Sommige zonden hebben zulke ingewikkelde tentakels dat het niet hoeft te verrassen als besluiten die genomen worden door berouwvolle zondaars al evenzeer verwarrend zijn.


Eigen vertaling van de overdenking bij 10 januari uit 'For the Love of God - Volume 2'. Dit is een dagboek door D.A. Carson, uitgegeven in 1999 door Crossway Books. Volumes van het dagboek kunnen in het Engels online gevolgd worden via de blog For the Love of God (The Gospel Coalition). For the Love of God volume II is beschikbaar in pdf-formaat voor gratis download via deze link naar For the Love of God Volume II. Met toestemming overgenomen van Crossway, de uitgeverstak van Good News Publishers, Wheaton, IL 60187, www.crossway.org Rechten Nederlandse vertaling: Jan Leplae – Niets van deze vertaling mag overgenomen worden zonder voorafgaandelijke schriftelijke toestemming.